Մաթեմ 31.03.2022

Պարապմունք 83.
Դրական տասնորդական կոտորակներ

735.

ա)

3.1/10 = 3,1

2.9/10 = 2,9

15.4/10 = 15,4

3/10 = 0,3

5/10 = 0,5

բ)

5.12/100 = 5,12

7.20/100 = 7,20

6.91/100 = 6,91

13/100 = 0,13 

85/100 = 0,85

գ)

5.135/1000 = 5,135

17.399/1000 = 17,399

8.999/1000 = 8,999

777/1000 = 0,777

123/1000 = 0,123

դ)

4.8899/10000 = 4,8899

1.5678/10000 = 1,5678

1234/10000 = 0,1234

6969/10000 = 0,6969

736.

ա)

3,2 = 3.2/10

7,3 = 7.3/10

3,5 = 3.5/10

0,1 = 1/10

0,9 = 9/10

բ)

7,12 = 7.12/100

9,23 = 9,23/100

10,34 = 10.34/100

0,45 = 45/100

0,56 = 56/100

գ)

12,333 = 12.333/1000

16,596 = 16.596/1000

0,887 = 887/1000

0,379 = 379/1000

0,111 = 111/1000

դ)

2,1111 = 2.1111/10000

5,1995 = 5.1995/10000

4,1996 = 4.1996/10000

0,1997 = 1997/10000

0,1998 = 1998/10000

737.

ա)

4.1/100 = 4,01

215.3/100 = 215,03

9/100 = 0,09

2/100 = 0,02

բ)

3.1/1000 = 3,001

7.12/1000 = 7,012

8/1000 = 0,0008

81/1000 = 0,081

Պարապմունք 84.
Թեմա՝ Տասնորդական կոտորակներ

1.Ի՞նչ թվանշան է գրված 364, 50791 կոտորակի`

ա) հարյուրավորների կարգում,

բ) տասնորդականների կարգում,

գ) տասհազարերորդականների կարգում,

դ) տասնավորների կարգում։

2.Թվանշաններով գրե՛ք կոտորակը.

ա) զրո ամբողջ մեկ հարյուրերորդական,

0.1/100

բ) յոթ ամբողջ քսանհինգ հազարերորդական,

7.25/1000

գ) երեսուներկու ամբողջ տասնութ տասհազարերորդական,

32.18/1000

դ) զրո ամբողջ երկու հարյուր երեսունյոթ հազարերորդական,

0.238/1000

ե) հարյուր ութսունյոթ ամբողջ երեք հարյուր իննսուն

Հազարերորդական։

187.350/1000

3. Սովորական և խառը կոտորակները գրեք տասնորդական կոտորակի տեսքով՝

3. 1/10 = 0,1
2.9/10 = 2,9
3/10 = 0,3
5/10 = 0,5
5.12/100 = 5,12
7.21/100 = 7,21

6.91/100 = 6,91
4/10 = 0,4

85/10 = 0,85

11.1/10 = 11,1

4.Գրեք անկանոն կոտորակի տեսքով.
3,2 = 3.2/10
14,5 = 14.5/10
11,6 = 11.6/10
10,111 = 10.111/1000
24,25 = 24.25/100
1,289 = 1.289/1000
127,3 = 127.3/10

Մաթեմ 28.03.2022

Պարապմունք 82.
Կրկնողություն:

1.Ենթադրենք` տրված է մի թիվ: Նշանակե՛ք այն որևէ լատիներեն տառով և տառային արտահայտության տեսքով 

a գրի՛ առեք.

ա) այդ թվի կրկնապատիկը,

2a

բ) այդ թվի կեսը,

a:2

գ) այդ թվի երկու երրորդը,

a x 2/3

դ) այդ թվից հինգով մեծ թիվը,

a + 5

ե) այդ թվից 10-ով փոքր թիվը:

a — 10

2. Տղան նետում էր մետաղադրամը, ապա գրում էր արդյունքը՝ «զինանիշ» կամ «թիվ»։ 100 նետումից 56-ի արդյունքը եղել էր «զինանիշը»։ Ինչի՞ է հավասար՝

ա) «զինանիշ» արդյունքով նետումների քանակի հարաբերությունը բոլոր նետումների քանակին

56:100

բ) «թիվ» արդյունքի նետումների քանակի հարաբերությունը բոլոր նետումների քանակին

44:100

3. Նետել են խաղոսկրը։ Գտե՛ք 4-ից մեծ թիվ բացվելու հավանականությունը:

2/6 = ⅓

4. Նավակի սեփական արագությունը 12.½ կմ/ժ է, իսկ գետի հոսանքի արագությունը՝2.1/2 կմ/ժ։ Երկու նավակայանների հեռավորությունը 15կմ է։ Ինչքա՞ն ժամանակ կծախսի նավակը մի նավակայանից մյուսը հասնելու և վերադառնալու համար։

12.½ + 2.½ = 15 կմ/ժ

15 : 15 = 1ժ

12.½ — 2.½ = 10 կմ/ժ

15 : 10 = 1.½ ժ

5. Խանութում 5 արկղ նարինջ կար։ Օրվա առաջին կեսին վաճառելու համար յուրաքանչյուր արկղից հանեցին 4 կգ նարինջ, օրվա երկրորդ կեսին՝ ևս 3 կգ։ Դրանից հետո բոլոր արկղերում մնաց այնքան նարինջ, ինչքան հանել էին։ Օրվա սկզբում ընդամենը ինչքա՞ն նարինջ կար յուրաքանչյուր արկղում։

(4 + 3)x 2 = 14

6. Գտե՛ք այն բոլոր ամբողջ թվերը, որոնք աստղանիշի տեղում գրելու դեպքում երկու անհավասարություններն էլ ճիշտ կլինեն.

ա) 0 < * < 3,
1, 2 

գ) 8 < * < 10,

9 

ե) – 6 < * < – 1,

-5, -4, -3, -2

բ) – 4 < * < 0,

-3, -2, -1

դ) – 3 < * < 3,

-2, -1, 0, 1, 2 

զ) –1< * < 1

0

7. Գտե՛ք գումարը.

ա) –5 + 7 = 2

գ) 80 + (–100) = -20

ե) –23 + (–14) = -37

բ) –15 + 8 = -7

դ) 32 + (–41) = -9

թ) –29 + 27 = -2

Մաթեմ 27.03.2022

Պարապմունք 79
ՊԱՏԱՀՈՒՅԹ

Առօրյա կյանքում մեր շուրջը տեղի են ունենում տարբեր իրադարձություններ. օրինակ՝ հայրիկը նոր հեռուստացույց է գնել, հարևանի կատուն ձագեր է ունեցել, Հայաստանի շախմատիստների թիմը հաղթել է օլիմպիադայում, լուսամուտից ներս է թռել մի թռչնակ։

Իրադարձությունների մեջ կան այնպիսիները, որոնք որոշակի պայմանների առկայության դեպքում միշտ տեղի են ունենում։ Այդպիսի իրադարձությունները կոչվում են հավաստի իրադարձություններ։
Օրինակ՝

1. Պարզկա եղանակին գիշերը երկնքում միշտ կերևան աստղերը։ Այս օրինակում պայմաններն են պարզկա եղանակը և գիշերը, իսկ իրադարձությունը՝ աստղերի երևալը։

2. Թեյով լի բաժակի մեջ գցված շաքարի կտորն անպայման կիջնի բաժակի հատակը։ Այս օրինակում պայմանն է թեյով լի բաժակի մեջ շաքարի կտոր գցելը, իսկ իրադարձությունը՝ շաքարի կտորի իջնելը բաժակի հատակը։

Կան նաև իրադարձություններ, որոնք որոշակի պայմաններում երբեք տեղի չեն ունենում։ Այդպիսի իրադարձությունները կոչվում են անհնար իրադարձություններ։ Բերենք անհնար իրադարձությունների օրինակներ։

1. Արկղից, որում միայն խնձոր, տանձ և դեղձ կային, հանեցին մի ձմերուկ։

2. Գնդակը ֆուտբոլիստի հարվածից հետո թռավ 1 կմ։

Իսկ այժմ մենք կդիտարկենք այնպիսի իրադարձություններ, որոնք որոշակի պայմանների առկայության դեպքում կարող են տեղի ունենալ կամ տեղի չունենալ։ Այդպիսի իրադարձությունները կոչվում են պատահույթներ (պատահական իրադարձություններ)։ Ստորև բերված

են այդպիսի իրադարձությունների օրինակներ։

1. Դիտարկենք խաղոսկրը (զառը), որի նիստերին

գրված են 1, 2, 3, 4, 5, 6 թվանշանները:

Երբ խաղոսկրը գցում ենք, կարող է բացվել այդ

թվանշաններից որևէ մեկը։ Այն իրադարձությունը, երբ

բացվում է, օրինակ, 5 թվանշանը, պատահույթ է, քանի

որ խաղոսկրը գցելիս այդ թվանշանը կարող է բացվել

կամ չբացվել։

2. Երբ հրաձիգը կրակում է թիրախի վրա, գնդակի՝ թիրախին դիպչելը պատահական իրադարձություն է։ 

Առաջադրանքներ
1. Հետևյալ իրադարձություններից որո՞նք են պատահույթներ.

ա) Դուք դուրս եք գալիս տնից և հանդիպում եք Ձեր վերևի բնակարանում ապրող հարևանին։ 

պատահույթ

բ) Ուժգին քամի է փչում, իսկ ծառերի տերևները չեն շարժվում։

անհնար

գ) Սեղանի թենիս խաղալիս Դուք հաղթել եք Ձեր ընկերոջը (որը նույնքան լավ է խաղում, որքան Դուք)։

պատահույթ

դ) Թռչնակը ներս կթռչի Ձեր սենյակը։

պատահույթ

2. Հետևյալ իրադարձություններից որո՞նք են հավաստի.

ա) Դուք միացրել եք լույսը, իսկ լամպը չի վառվել։

պատահույթ

բ) Զամբյուղում 10 խնձոր կար։ Երբ զամբյուղի մեջ դրեցին ևս մեկ խնձոր, այնտեղ եղավ 11 խնձոր։

հավաստի

գ) Զամբյուղում 5 տանձ կար։ Երբ զամբյուղի մեջ 4 խնձոր էլ դրեցին, այնտեղ եղավ 9 խնձոր։

անհնար

դ) Հրաձիգը կրակել է և դիպել թիրախին։

պատահույթ

ե) Չորս մարդու համար ճաշ պատրաստելիս խոհարարը պղնձի մեջ լցրեց կես տուփ աղ։ Ճաշը աղի ստացվեց։

հավաստի

3. Հետևյալ իրադարձություններից որո՞նք են անհնար.

ա) Դրամը նետելիս ընկել է ,զինանիշ։

պատահույթ

բ) Գիշերը ծագել է արևը։

անհնար

գ) Դուրս գալով փողոց՝ դուք հանդիպել եք Տիգրան Ա արքային։

անհնար

դ) Հաջորդ շաբաթ վատ եղանակ կլինի։

պատահություն

ե) Դուք մուրճով խփել եք ռելսին և ձայն է հնչել։

նավաստի

զ) Հավաքակայանում միայն մարդատար մեքենաներ կան։ Այնտեղից դուրս է գալիս մի ավտոբուս։

պատահույթ

Խնդիրներ՝
1.Դպրոցի տասներորդ դասարանցիներից գերազանցիկ են 15-ը, որ նրանց 20 %-ն է։ Ընդամենը քանի՞ սովորող կա տասներորդ դասարաններում:

15 x (100 : 20) = 75

2.Երկու թվերի գումարը 81 է, իսկ տարբերությունը՝ 17։ Գտե՛ք այդ թվերը։

(a + b)+(a — b) = 81+17

2 x a = 98

a = 98 : 2 = 49

b = 49 — 17 = 32

Պատ․՝ 49 և 32 թվերը։

Պարապմունք 80
Պատահույթի հավանականություն:

Որևէ պատահական փորձի ընթացքում

A պատահույթի տեղի ունենալու հավանականություն կոչվում է  A  պատահույթին նպաստող ելքերի թվի հարաբերությունը բոլոր հնարավոր ելքերի թվին:

A պատահույթի հավանականությունը հաշվելու համար պետք է՝

1.Հաշվել պատահույթին նպաստող ելքերի թիվը (m)
2.Հաշվել բոլոր ելքերի թիվը (n)
3. Կազմել այդ թվերի հարաբերությունը:

Առաջադրանքներ:
1.Գրիր հավաստի և անհնար իրադարձությունների երկուական օրինակ:

Մայրիկս կոնֆետով տոպրակ էր արել ու քույրիկս տոպրակի մեջից ձմերուկ հանեց։

Գիշերը արև բացվեց։

Կայծակը խփեց ու լուսաորեց շըրջակայքը։

Ուժեղ քամին թափահառեց դրոշակը։

2. Նետում են զառը:
Հաշվիր պատահույթի հավանականությունը
ա/ հանդես կգա հինգ թիվը – 1:6
բ/հանդես կգա զույգ թիվ – 3:6
գ/հանդես կգա կենտ թիվ – 3:6
դ/հանդես կգա երեքի բաժանվող թիվ – 2:6

3 Ո՞ր իրադարձությունն է պատահական, ո՞րը՝ հավաստի, ո՞րը՝ անհնար.

ա) Գցում են խաղոսկրը. կբացվի 1, 2, 3, 4, 5, 6 թվերից որևէ մեկը։

հավաստի

բ) Գնել են մի փոշեկուլ. պարզվել է, որ այն խոտան է։

պատահույթ

գ) Աքաղաղը ձու է ածել։

անհնար

դ) Գցել են խաղոսկրը. բացվել է 6 թիվը։

պատահույթ

ե) Գցել են խաղոսկրը. բացվել է 10 թիվը։

անհնար

զ) Աֆրիկայում Կոնգո գետը ծածկվել է սառույցով։

անհնար

է) Անկոչ հյուր է եկել։

պատահույթ

ը) Հրանոթը կրակել է. լսվել է դղրդյուն։

նավաստի

4. Տուփում կա 10 կոնֆետ: Նրանցից 9-ը կարմիր թղթով են, մեկը` կապույտ: Տուփից, առանց նայելու, հանում են մեկ կոնֆետ: Կարելի՞ է արդյոք նախապես ասել, թե այն ինչ գույնի կլինի: Ի՞նչ երկու պատահական իրադարձություններ կարող են տեղի ունենալ:

Պատ․՝ Ոչ, սիպիտակ կամ կապույտ կոնֆետ կհանեմ։

5. Քանի՞ ելք ունի խաղոսկրը նետելու պատահական փորձը:

Պատ․՝ վեց։

6. Զամբյուղում կան կարմիր, դեղին և կանաչ խնձորներ: Զամբյուղից մի խնձոր են հանում: Ի՞նչ ելքեր ունի այդ պատահական փորձը:

Երեք ելք է հնարավոր՝ կարմիր, դեղին կամ կանաչ խնձոր դուրս կգա։

7. Քանի՞ ելք ունի այն պատահական փորձը, երբ միաժամանակ նետվում է երկու մետաղադրամ:

Պատ․՝ չորս ելք։

8. Կրկնողություն: Կատարեք գործողությունը:
23199 : 57+(4.½ x 5.⅔ x 2) : 13.½ = 407 + (9/2 x 17/3 x 2) : 27/2 = 407 + 51 x 2/27 = 407 + 102/27 = 407 + 3.21/27 = 410.7/9

Պարապմունք 81

Առաջադրանքներ կրկնողության բաժնից:

1. Կատարե՛ք գործողությունները՝ թվերը գրի առնելով թվանշաններով, թվաբանական գործողությունները՝ համապատասխան նշաններով.

ա) քառասուներեք ամբողջ յոթ տասներորդին գումարած տասնյոթ ամբողջ ութ տասնհինգերորդ,

43.7/10 + 17.8/15 = (43 + 7/10)+(17 + 8/15) = 60.37/30 = 61.7/30

բ) քսան ամբողջ ինը տասնչորսերորդից հանած տասներկու ամբողջ երեք յոթերորդ,

20.9/14 — 12.3/7 = (20+9/14)-(12+3/7) = 8.3/14

գ) վեց ամբողջ հինգ վեցերորդը բազմապատկած երկու ամբողջ երեք քառորդով,

6.⅚ x 2.¾ = 41/6 x 11/4 = 151/24 = 6.7/24

դ) երեսուն ամբողջ վեց քսանհինգերորդը բաժանած քսան ամբողջ երկու հինգերորդի։

30.6/25 : 20.⅖ = 756/25 x 5/102 = 126/5 x 1/17 = 126/85 = 1.41/85

2. Գտե՛ք հարաբերությունը.

ա) 300-ի և 20-ի՝ 300:20=15:1 

բ) 1/4 -ի և 1/8-ի` ¼:⅛ = 2:1

3. Հավասարաչափ հոսող ջուրը 5 ժամում լցնում է

ավազանի՝ 400 մ^3 ծավալով մասը։ Քանի՞ ժամում կլցվի ամբողջ ավազանը, եթե նրա ծավալը 640 մ^3 է։

400 : 5 = 80 մ^3

640 : 80 = 8 Ժ

4. Վարել են դաշտի մակերեսի ⅞ մասը, որ 140 հա է։ Գտե՛ք ամբողջ դաշտի մակերեսը։

140 : 7 x 8 = 160 հա

5. Ապրանքի գինը 5600 դրամ էր։ Այդ գինը նախ բարձրացավ 10 %-ով, ապա իջավ նույնքան տոկոսով։ Նախնական գնի համեմատ ավելի թա՞նկ, թե՞ ավելի էժան դարձավ ապրանքը։

Պատ․՝ ավելի էժան։

5600 + 560 = 6160

6160 — 616 = 5544 դր

О Моей маме 27.03.2022

Моя мама
Моя мама интересный человек. Обычно мы спорим по поводу проблем с моей сестрой. Моя сестра очень озорная, болтливая и хитрая. Мама уговаривает меня быть спокойной и снисходительной. Ей нравится хорошо проводить время с нами - танцевать, смотреть фильм и спектакль, убираться в доме, гулять и т.д. Он всегда носит интересные украшения и часто люди удивляются и спрашивают, где он находит эти интересные украшения. Обычно aнa очень занят, часто ездит в командировки, а мы остаемся с папой.

Չոն Մայրիկիս մասին 27.03.20222

Մայրիկս

Իմ մայրիկը հետաքրքիր մարդ է։ Սովորաբար մենք վիճում ենք իմ քույրիկի հետ կապված հարցերում։ Քույրիկս շատ չարաճճի է, շատախոս և խորամանկ։ Մայրիկս ինձ համոզում է, որ ես լինեմ հանգիստ և ներողամիտ։ Նա սիրում է մեզ հետ լավ ժամանակ անցկացնել՝ պարել, ֆիլմ ու ներկայացում դիտել, տունը հավաքել, զբոսնել և այլ։ Նա հետաքրքիր զարդեր է կրում ու հաճախ մարդիկ զարմանում ու հարցնում են,  թէ որտեղի՞ց է նա գտնում այդ հետաքրքիր զարդերը։ Նա սովորաբար շատ զբաղված է լինում և հաճախ գնում է գործուղման, իսկ մենք մնում ենք հայրիկի հետ։

Մինչ օրս ես չեմ հասկանում, թե ինչ է մայրիկս աշխատում։ Գիտեմ, որ աշխատում է Միավորված Ազգերի Կազմակերպության գրասենակում։ Նա ասում է, որ իր աշխատանքը խաղաղության հաստատման մասին է։ Հաճախ նա լուրեր է դիտում, զեկույցներ է գրում և գնում է ժողովների։

Իմ մայրիկն ունի սև կարճ մազեր և շագանակագույն աչքեր։ Նա բարձրահասակ է, արագաշարժ և նրբակազմ։

ԱԿՐՈՍՏԻՔՈՍ

Նախատում է ինձ հաճախ,

Աշխատում է օրնիբուն,

Ռոք է լսում խելագար,

Ավլում, մաքրում ու պարում։

English 17.03.2022

1. Ask, read, go, watch, play, eat

1. My Mum watches the news on TV at nine.
2. Tom goes swimming every weekend.
3. Paul plays football with his cousin every Sunday.
4. We eat fish on Fridays.
5. My friend asks a lot of questions in our English lessons.
6. My parents read three newspapers on Sundays!

B. She/ late/ always/ is.

She is always late.

Chicken/ We/ usually/ on Mondays/ eat.

We usually eat chicken on Mondays.

At the weekend/ I/ shopping/ go/always.

I always go shopping at the weekend.

I/ in the morning/ tired/ usually/ am.

I am usually tired in the morning.

At us/ smiles/ often/ teacher/ The.

The teacher often smiles at us.

hardly/ I/ eat/ ever/ fruit.

I hardly ever eat fruit.

C. Underline

1. The phone’ s ringing! Don’t answer/ Answer it for me, please!
2. Great to see you! Don’t come/ Come again!
3. Don’t watch/ Watch the football tonight! I want to see a film.
4. Don’t write/ Write to her soon! She misses you.
5. This food is awful. Don’t eat/ Eat it!

1.  

1. Thursday
2. Sunday
3. Monday
4. Wednesday
5. Tuesday
6. Saturday
7. Friday

B.

1. Twelve o’clock.
2. seven o’clock.
3. Eleven.thirty o’clock.
4. Twenty past six.
5. Quarter to twelve.

C.Underline.

1. I’m excited/ confused. I don’t understand this homework.
2. Don’t shout at me! Why are you so angry/ bored?
3. She’s really worried/ excited — it’s her birthday today!
4. He’s scared/ bored because it’s a really long lesson.
5. She’s crying. Why is she so happy/ unhappy?

Մակբայ 17.03.2022

Մակբայակերտ ածանցներ

Մակբայակերտ ածանցներն են`

պես- հոգեպես, ֆիզիկապես

բար- աստիճանաբար, հայրաբար

որեն- վեհորեն, քնքշորեն

ովին- կամովին, հիմնովին

ակի- շեշտակի, շեղակի

Տրված գոյականներից ածանցման միջոցով կազմել մակբայներ։

Հոգի- հոգեպես

Դիվանագետ- դիվանագիտորեն

Ընկեր- ընկերաբար

Գազան- գազզանաբար

Խումբ- խմբովին

Եղբայր- եղբայրաբար

Վերջ- վերջին

Ազգ- ազգովին

Նյութ- նյութապես

Գլուխ- գլխովին

Բարեկամ- բարեկամաբար

Հետևյալ մակբայները գործածել բայերի հետ։

Ազնվորեն- ազնվորեն պատմել

Օրեցօր- օրեցոր ուժեղանալ

Տարեցտարի- տարեցտարի հզորանալ

Խորապես- խորապես վստահել

Մեն-մենակ- մեն-մենակ արտասվել

Կուզեկուզ- կուզեկուզ քայլել

Հավիտյան- հավիտյան սիրել

Բարոյապես- բարոյապես ընդունել

Հայրաբար- հայրաբար շոյել

Լռելյայն- լռելյան համաձայնվել

Բերնեբերան- բերնեբերան լցվել

խումբ- խումբ- խումբ-խումբ քայլել

Արագ-արագ- արագ-արագ վազել

Վերջիվերջո- վերջիվերջո հանձնվել

Հոտնկայս- հոտնկայս խմել

Ներքուստ- ներքուստ զգալ

Նյութապես- նյութապես օգնել

Տրված ածականներից ածանցման միջոցով կազմել մակբայներ։

Խորամանկ— խորամանկորեն

Խոլ— 

Դաժան— դաժանորեն

Էական— էականորեն

Խոնարհ— խոնարհաբար

Թեթև— թեթևորեն

Բարեխիղճ— բարեխիղճորեն

Մեղմ— մեղմորեն

Խիզախ— խիզախաբար

քաջ— քաջորեն

Բարեխիղճ- բարեխիղճորեն

Փակագծերում տրված մակբայներից գրել ճիշտ  տարբերակը։

1. Ես քեզ (առնվազն, առնվազը) ութ անգամ զանգահարել եմ, բայց դու չես պատասխանել։
2. Բոլորը (հոտնկայս, հոտնկաց) ծափահարում էին պատանի ջութակահարին։
3. Ցերեկը ես (մեծ մասամբ, մեծամասամբ) տանն եմ լինում։
4. Մենք նրան (ազգովի, ազգովին) ընտրեցինք նախագահ, բայց նա շուտով կորցրեց ժողովրդի վստահությունը։
5. Մրցույթի արդյունքներն (առայժմ, առայժմս) չեն հրապարակվել, բայց ես չեմ կասկածում իմ հաղթանակին։
6. Մեր փողոցի նոր գետնանցումը (արդեն, այլևս) գործում է։

 Շարքում ընդգծի՛ր տեղի, ժամանակի, ձևի, չափի մակբայները։

Ամենուր, ընդառաջ, այսօր,  դռնեդուռ, վաղ, հեռու, մեջտեղ, ուշ, այլուր, վեր, այժմ,  դանդաղ,  դեռևս, բազմիցս, ժամ առ ժամ, արագ, ներքուստ,  ավել, եռակի, երիցս, ամբողջովին։

Մակբայ 15.03.2022

Մակբայ: Մակբայի Տեսակները

Մակբայներ կոչվում են այն բառերը, որոնք ցույց  են  տալիս գործողության կատարման տեղը, ժամանակը, ձևը և չափը:

Մակբայները դրվում են բայի կողքին և որպես կանոն չեն հոլովվում:

Տեղի մակբայ: – Տեղի մակբայը ցույց է տալիս գործողության կատարման տեղը: Հայերենի տեղի մակբայներն են՝ ամենուր, ամենուրեք, այլուր, դռնեդուռ, սարեսար, քարեքար, պատեպատ, գյուղիցգյուղ, քաղաքիցքաղաք, երկրիցերկիր, սարն ի վեր, պատն ի վար, դեմ դիմաց, դեմ հադիման, դեմ առ դեմ, դեմ ու դեմ և այլն:

Ժամանակի մակբայ: –  Ժամանակի մակբայները ցույց են տալիս գործողության կատարման ժամանակը: Դրանք են՝ հիմա, հետո, արդեն, վաղուց, էգուց, վաղը, միշտ, ընդմիշտ, հուր-հավիտյան, հավետ, հավերժ, հավիտյան, երբեք, երբեմն, առմիշտ, ժամանակ առ ժամանակ, ժամ առ ժամ, տարեցտարի, ամսեամիս, տակավին, շարունակ, դեռ և այլն:

Ձևի մակբայ: – Ձևի մակբայը ցույց է տալիս գործողության կատարման ձևը: Դրանք են՝ կամաց, դանդաղ, հանգիստ, կամաց-կամաց, արագ, արագ-արագ, հերոսաբար, եղբայրաբար, քաջաբար, ինքնաբերաբար, մեղմորեն, կատաղորեն, լրջորեն, խենթորեն, շեշտակի, մասնակի, ուղղակի, թեթևակի, ընկերովի, հանովի, դնովի, տնովի, տեղովի, ազգովի իսկապես, կատարելապես, քաջապես, իրապես և այլն:

Չափ ու քանակի մակբայ: – Ցույց է տալիս գործողության կատարման չափը ու քանակը: Դրանք են՝ շատ, քիչ, շատ-շատ, քիչ-քիչ, ամբողջովին, լիովին, մասամբ, լրիվ, փոքր-ինչ և այլն:

Տրված մակբայները գրեցեք համապատասխան տեղերում:

Այժմ, վաղուց, մշտապես, այլևս, ժամանակով, տարիներ ի վեր, այսուհետև, արդեն, վերջապես, ցմահ:

Ժամանակով Արևելքի մի հրաշագեղ աշխարհում արդարամիտ ու խելացի մի թագավոր է լինում:Մի օր կանչում է իր որդիներին ու ասում.— Սիրելի որդիներ, ձեր հայրն վաղուց ծերացել է ու այլևս չի կարող երկիրը կառավարել: Ես մշտապես իջած կլինեի իմ գահից, եթե արդեն կատարված տեսնեի այն միտքը, որ տարիներ ի վեր հուզել է իմ հոգին: Եվ այժմ ձեզնից ով որ լուծի իմ այդ միտքը , նա վերջապես կստանա իմ թագը և ցմահ կկառավարի իմ ժողովրդին:

Տրված նախադասություններում ընդգծված մակբայները փոխարինեցեք հոմանիշ մակբայներով:

1. Մի վայրկյան վառվեց նրա սենյակի լույսը և անմիջապես մարեց:

2. Մայրը սովորություն ուներ հաճախ մտնելու փոքրիկի սենյակը:

3. Կարող եմ հիմա լրիվ մոռանալ նրան:

4. Այնքան շատ ձյուն է եկել, որ թվում է, թե աշխարհը միշտ մնալու է սպիտակ քաթանի տակ:

5. Երգչի պահանջները կամաց կամաց սպառնալիքի ձև էին ընդունում:

6. Անընդհատ բողոքում էր, որ աչքերը ցավում են, և ինքը գրեթե ոչինչ չի տեսնում:

7. Բոլորն զգում էին, որ նկարչի դրությունը օրեցօր ավելի էր  վատանում:

Յուրաքանչյուր շարքում գտի՛ր մակբայը։

 1. արագորեն, դեպի, փայտե, անշուշտ

2. ապա, մասին, լիովին, անշուշտ

3. եթե, որտեղ, ամենուր

4. մյուս, բոլոր, ուր, հապճեպ

5. երբ, բայց, նախօրոք, յուրաքանչյուր

6. միաձայն, ձայնավոր, հնչյուն, շառաչ

7. ինչ-ինչ, փոքր-ինչ, ինչ, որտեղ

8. սա, բոլոր, մասամբ, յուրաքանչյուր

Կազմի՛ր նախադասություններ՝ գործածելով տրված մակբայները։

Հայաստանը հերոսաբար կռվում էր Ադրբեջանի դեմ։ 

Ես մայրիկիս հետ մասամբ համաձայն եմ։

Երբ ես լսեցի որ նա հեռացավ դպռոցից ես փոքր-ինչ տխրեցի։

Ես ամենուրեք երգ ու պար էր։

Ես լիովին համաձայն եմ։

Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր  երեք  տեղի մակբայ:

ա.  ամենուր, գլխովին, առայժմ, դեմառդեմ, դռնեդուռ, արագ-արագ

բ. հեռու, միանգամայն, կրկին, տեղից տեղ, վերուստ, հիմա

գ. միշտ, մեջտեղ, ընդառաջ, փոխնիփոխ, թեթևակի, վեր

դ. տեղ-տեղ, զույգ-զույգ, դեսուդեն, շատ-շատ, ուշ, այլուր

Յուրաքանչյուր շարքում  ընդգծիր ժամանակի երեք մակբայ

ա. ավելի, ուշ, վաղը, ձեռաց, այլևս, գյուղեգյուղ

բ. վերջապես, ձեռքից ձեռք, օրեցօր, կամացուկ, այժմ, լիովին

գ. ի վերջո, հազիվհազ, մոտավորապես, դեռևս, մասնակիորեն, առմիշտ

Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր ձևի երեք մակբայ

ա. դանդաղ, փոքրիշատե, հավետ, հանկարծ, ուշի-ուշով, ամենուրեք

բ.  հետզհետե, իսպառ, նախ, մեկ-մեկ, դեմ հանդիման, հազիվ

Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր չափի երեք մակբայ:

ա. օրավուր, ամենևին, հազիվ, դեմուդեմ, հապճեպ, ընդամենը

բ. սրտանց, կրկին, ընդմիշտ, դարձյալ, գրեթե, վար:

Ձոն ստուգատես

Ես կարնե էի քույրիկիս համար։

Փափուկ խաղալիք կատու 36250 դր

Harry Potter LEGO 2022

Harry Potter LEGO 76393

Մաթեմ 14.03.2022

Պարապմունք 77.
Բլոգների ստուգում, ամփոփում ենք շաբաթը:

1. GEOGEBRA ծրագրով նշի՛ր A(-10), B(+1) կետերը, նշի՛ր այդ հատվածի միջնակետը:

(-10 + 1)/2 = -9 : 2 = -4.1/2

2. Վերցրո՛ւ -1, 2, 4, 5, 6, 20 թվերը, գտի՛ր այդ թվերի  միջին թվաբանականը:

(-1 + 2 + 4 + 5 + 6 + 20)/6 = 6

3. Հաշվի՛ր (093)-ով սկսվող քանի՞ հնարավոր հեռախոսահամար կարող է ունենալ Վիվա-ՄՏՍ բջջային կապը:

Պատ․՝ 1000000

Պարապմունք 78.
Առաջադրանքներ 

1.Քանի՞ երկնիշ, քանի՞ եռանիշ, քանի՞ քառանիշ թիվ կարելի է կազմել 1, 2, 3, 4, 5 թվանշաններով, եթե նիշերը չի կարելի կրկնել:

Երկնիշ՝ 5 x 4 = 20

Եռանիշ՝ 5 x 4 x 3 = 60

Քառանիշ՝ 5 x 4 x 3 x 2 = 120

2. Քանի՞ երկնիշ, քանի՞ եռանիշ, քանի՞ քառանիշ թիվ կարելի է կազմել 1, 2, 3, 4, 5 թվանշաններով, եթե նիշերը կարելի է կրկնել:

Երկնիշ՝ 5 x 5 = 25

Եռանիշ՝ 5 x 5 x 5 = 125

Քառանիշ՝ 5 x 5 x 5 x 5 = 625

3. Նետեցին երկու զառ, մեկի արդյունքը՝ 3 է, մյուինը՝ 6: Քանի՞ տարբեր հնարավորություն կա, որոնցում զառերի վրա դուրս եկած թվերի գումարը մեծ կլինի վեցից:

4. Կրկնողություն:
Հաշվի՛ր

(–201) + (+80) = -121
–234 + (–14) = -248
320 + (–410) = -90
–2 + 27 = 25
44–(–7) = 51
29 – (–21) = 50

–76 – (–16) = -60
–170 – (–340) = 170
–52 + (–2) = -54
(–56 – 14) +70 = -70 + 70 = 0 
(–18 + 6) – 94 = -12 — 94 = -106